Tanpa Guna Mikir Kono Kana, Jer Kono Kana Neng Kene

By Mastoni

Mamanise minangka pepeling,
Tanpa guna mikir kono kana,
Jer kono kana neng kene,
Biyen saiki besuk,
Pan winengku aneng saiki,
Nanging kudu waspadha,
Ing panglarasipun,
Jer iku gawat kaliwat,
Yen kleru temah sasar jroning ati,
Yekti antuk duduka.

Panglarase mung kalawan ening,
Eninga jatining kahanan,
Kahanan iku yektine,
Jati-jatining idhup,
Anguripi sagung dumadi,
Dadine saking ora,
Ora tegesipun,
Si ora mengku kahanan,
Kahanane warna rupa datan tebih,
Nyata wus kasarira.

Pratandhane kang wus nyata yekti,
Tindhak-tandhuk akanthi prasaja,
Kawistara lulungide,
Mamrih harjaning kayun,
Tan kayungyun anggungggung dhiri,
Mung weh yteming sasama,
Nyata nora ungkul,
Wit wus pana nora samar,
Ya ing kono sinebut manungsa jati,
Wikan ing sangkan paran.

Makaten wedharaning welingan ingkang sinawung ing Sekar Dhandhanggula. Sanadyan namung cekakan nanging sakalangkung mentes, aos lan miraos. Wondene sarinipun inggih punika mengku penget, bilih manawi badhe njangka sagedipun ngretosi utawi hanyumerebi gaibing kawontenan, gaibing gesang inggih gaibing Pangeran, sejatosipun boten prelu mikir, nggambaraken, tuwin madosi dhateng pundi-pundi, nanging saestunipun saged kaudi kaliyan ngolah tuwin lumantar sarira pribadi, jalaran sadaya wau sampun kasarira, sampun nunggil kahanan, namung kemawon teksih kaling kalingan ing wates antawisipun alam alus kaliyan badhan kuwadhagan.

Manawi pangudinipun yeyektosan sarta katarimah, ing riku badhe saged mbikak warananing alam kekalih wau, temahan saged ngretos kawontenan sajatosing Gesang ingkang mbabar anglimputi sakalir, inggih ingkang asipat langgeng. Manawi dipun manah kaliyan tandhesing raos, gesanging para manungsa wonten ndonya samangke punika sejatosipun ugi sampun wonten salebeting kukubanipun alam kalanggengan. Jalaran langgeng makaten wekdal ingkang tanpa kawitan tanpa pungkasan. Nanging raos pangraosipun manungsa punika piyambak ingkang misah. Limrahipun rumaos sami gesang wonten sajawining wekdal tuwin alam kelanggengan.

Mila ing welingan nginggil wau nyebataken:

Tanpa guna mikir kono kana, jer kono kana neng kene. Biyen saiki mbesuk winengku aneng saiki.
Wawasan makaten wau pancen boten siwah kaliyan nyatanipun. Wondene welingan ingkang pantes tansah kita tuladhani inggih punika:

Tan kayungyun anggunggung dhiri.
Mung weh ayeming sasama.

Pancen kasinggihan sanget. Manawi tansaya wewah kathah tiyang ingkang tansah seneng damel senenging manahipun tiyang sanes, mbokmanawi kemawon boten dangu kawontenaning baita Nuswantara lan jagad dados tentrem, tata tur raharja. Kula ndherek ngajeng ajeng, mugi welingan wau sageda mbabaraken kawontenan ingkang sampun kagambaraken punika.

Kosokwangsulipun, manawi ing donya saya kirang cacahing tiyang ingkang tansah ngedekaken sarira, salajengipun temtu namung badhe mikantukaken badhanipun piyambak kemawon. Manawi makaten kawontenanipun:

Jam gumandhul keprungu nggegirisi.
Dada muntab lir kinetab kumedut padoning lathi.
Kamanungsan lebur tanpa aran.

Kristal tirtaning samodra (sarem), mugi-mugi wuwuhan katrangan punika saged damel marem. Nuwun.